Loguetown, cách đây hai mươi năm. Ánh nắng mặt trời chiếu xuống quảng trường, rơi vào hàng trăm, không, hàng nghìn người đổ xô vào nhau, tiếng rỉa-xiếc…

“Giàu có. Danh tiếng. Quyền lực. Tôi đã tìm thấy tất cả những gì thế giới này có. Hãy thả mình đi. Đến biển cả! Kho báu của tôi là của các bạn,” Gol. D. Roger, Chiến thần hải tặc, nói trước khi bị hành quyết tại Loguetown.

Và đó là khởi đầu cho phiên bản truyền hình trực tiếp mới của Netflix dựa trên bộ truyện tranh “One Piece” lừng danh, đã kéo dài hơn ba thập kỷ, của Eiichiro Oda. Với những nhân vật phong phú và xây dựng thế giới phong phú, cuốn hút, bộ truyện này là một tác phẩm kinh điển không thể thiếu.

Việc phát hành phiên bản truyền hình trực tiếp, có sự tham gia của Iñaki Godoy vào vai Monkey D. Luffy trẻ tuổi và nổi loạn, Emily Rudd vào vai Nami thông minh, Jacob Romero Gibson vào vai “đẳng cấp súng bắn” Usopp, Taz Skylar vào vai đầu bếp lịch lãm Sanji và Mackenyu vào vai “Thợ săn hải tặc” Roronoa Zoro, đã được mong đợi và đồng thời khiến các fan cũ và mới e dè.

Liệu phim có thể tái hiện cách Luffy cười, những cảnh tượng tuyệt diệu của thế giới tưởng tượng của Oda, lòng trung thành mãnh liệt của Zoro và thời gian hài hước tuyệt vời của Usopp? Còn việc Sanji hay Nami sẽ như thế nào? Trên hết, thông điệp của tác phẩm gốc, về tự do và ước mơ, sẽ được chuyển thể như thế nào?

Không giống như các bản remake phương Tây của các tác phẩm Nhật Bản như “Death Note” (2017) và “Ghost in the Shell” (2017), phim truyền hình trực tiếp “One Piece” (OPLA) bất ngờ được đánh giá cao trong hầu hết các khía cạnh, đặc biệt là trong việc phát triển chủ đề “ước mơ”. Thật không ngờ, phim đã được các fan đón nhận tốt, thậm chí có người gọi nó là tác phẩm “sẽ phá vỡ lời nguyền” của các phiên bản anime tệ hại.

Tuy vậy, điều đáng tiếc là vai trò quan trọng của bản dịch không đạt được kỳ vọng.

OPLA đặc biệt với việc bản tiếng Nhật được thực hiện bởi các diễn viên lồng tiếng gốc của bộ phim hoạt hình, mang lại một lựa chọn chân thực so với phiên bản tiếng Anh gốc. Tuy nhiên, đối với những người không nói tiếng Nhật có thể muốn thưởng thức bộ phim với giọng nói gốc của Luffy (Mayumi Tanaka) và đội Mũ Rơm, câu hỏi là làm thế nào phụ đề tiếng Anh có thể thay đổi thông điệp qua ngôn ngữ khác nhau.

Netflix không phải lần đầu gặp khó khăn trong việc dịch ngôn ngữ, một ví dụ phổ biến là trong loạt phim ly kỳ Hàn Quốc “Squid Game” (2021), nơi cách dịch các thuật ngữ kính trọng và các cụm từ khác khiến người xem phàn nàn về tính không chân thực. Mặc dù những sai sót trong một số đoạn hội thoại có thể bỏ qua vì sự tương phản giữa ngữ pháp tiếng Nhật và tiếng Anh, nhưng các cảnh quan trọng khác không như vậy.

Là người học và nói cả tiếng Nhật và tiếng Anh, tôi muốn tham khảo ý kiến của một người bản xứ về vấn đề này. Aditya Mishra, sinh viên năm nhất ngành Kinh doanh Nghệ thuật Điện ảnh, sinh ra và lớn lên ở Tokyo và là một fan hâm mộ của manga/anime gốc, cho biết mặc dù tình hình dịch dần cải thiện trong quá trình phát sóng, nó vẫn còn hơi vụng về, có thể do sự khác biệt về cấu trúc câu giữa hai ngôn ngữ.

Trong tiếng Nhật, câu có cấu trúc chủ ngữ, thể ngữ và động từ, trong khi tiếng Anh tuân theo cấu trúc chủ ngữ, động từ và tân ngữ. Xem phim với tiếng Nhật kèm phụ đề tiếng Anh đôi khi có cảm giác không liên kết và do đó, một số cảnh quan trọng mất đi sự tinh tế và tác động của chúng.

Một ví dụ quan trọng là lời nói của Zoro đối với Luffy sau khi thề sẽ đứng bên cạnh anh ấy trong tập 6, trong đó anh ấy nói (trong bản tiếng Nhật) 「今日からルフィが海賊王になるその日まで、最後の最後まで。」 Được dịch trong phụ đề tiếng Anh là “From now until the end. Until we find the One Piece or die trying”, điều này không truyền đạt đúng ý nghĩa đầy đủ.

Lời nói tiếng Nhật không đề cập gì đến kho báu nổi tiếng “One Piece” nói chung-mà thay vào đó, nó gần hơn với “Từ bây giờ, cho đến khi bạn (Luffy) trở thành Vua hải tặc, cho đến khi cuối cùng cùng cực – (Tôi sẽ đứng bên cạnh bạn)”.

Ngoài việc thiếu sự tinh tế của tuyên bố gần gũi này giữa đội trưởng và người đồng hành đầu tiên, bản dịch này còn chuyển đổi trọng tâm của cốt truyện. Theo ngụ ý trong tác phẩm gốc, mục tiêu của Luffy không chỉ là tìm kiếm kho báu nổi tiếng và trở thành vua hải tặc, mà là trở thành chính sự tự do. Do đó, phụ đề và câu “cho đến khi chúng ta tìm thấy One Piece” của Zoro ngụ ý với khán giả rằng trọng tâm của show chỉ đơn thuần về kho báu vật chất, thay vì tình cảm của Luffy với đồng đội và ước mơ của anh ấy.

Vấn đề chính là mặc dù có thể bỏ qua ngữ pháp không liên kết, trong một số trường hợp cụ thể, thiếu những sắc thái cực kỳ mạnh mẽ làm nổi bật cốt truyện, phát triển nhân vật Luffy hơn nữa và làm cho tác phẩm trở nên có ý nghĩa hơn, nhưng không may mắn là ý nghĩa đó chỉ dành cho những người biết nói tiếng Nhật.

Tuy nhiên, điều Hollywood không gặp khó khăn là phát triển khái niệm “ước mơ”. “One Piece” có thể là một câu chuyện về hải tặc, nhưng cũng là về dũng cảm-về việc theo đuổi những niềm hy vọng. Chủ đề này luôn xuất hiện trong tác phẩm gốc và được phản ánh tốt trong phiên bản truyền hình trực tiếp.

Điều này được thể hiện qua một cuộc giao tiếp bổ sung giữa Zeff (Craig Fairbrass), cựu thuyền trưởng biến thành chủ nhà hàng Baratie, và Garp (Vincent Regan), phó đô đốc Hải quân. Cả hai người từ thế hệ trước sử dụng đồ ăn như một biểu tượng cho thế hệ sắp tới – những sản phẩm cũ như họ thì tốt hơn để đón đầu ánh sáng mới.

Thật ra, sự trỗi dậy của thanh thiếu niên tiếp tục diễn ra trong suốt chương trình, được phản ánh một cách tuyệt vời trong quyết định của Koby (Morgan Davies) đánh gục Axe-Hand Morgan (Langley Kirkwood) trong tập đầu tiên, bất kể mong muốn bảo vệ người yếu đuối dưới quân đội. Trong khi Luffy và đồng đội Mũ Rơm có thể mang đến một thời kỳ mới của hải tặc dựa trên ước mơ và tình bạn thay vì cướp bóc và chiến đấu, Koby là một trường hợp đối xứng, cố gắng duy trì quy tắc đạo đức của mình và đem lại cho Hải quân một hệ thống công bằng đạo đức, thành thật và từ trái tim.

Khi thương hiệu này ngày càng phổ biến và Netflix tiếp tục chuyển thể phim ngoại quốc, thế giới trở nên mạng lưới văn hoá gắn liền với nhau. Quan trọng là phải nhận thức về thông điệp được truyền tải thông qua phương tiện truyền thông này và cách mà nó có thể bị thay đổi qua ngôn ngữ.

Tuy nhiên, bất kể những khuyết điểm về bản dịch của OPLA, nó chắc chắn chứa đựng những chiến thắng đáng mừng, đã thiết lập tiền lệ mới cho các chuyển thể animanga sắp tới. Tất cả những người có liên quan đến dự án này, từ nhà sản xuất đến diễn viên và cả Oda, đã mơ ước về việc mang một kiệt tác kinh điển được yêu thích đến với đời và họ đã làm được điều đó, bất kể những khó khăn. Và điều đó – như Luffy đã nói – mới là điều quan trọng, phải không?

Netflix đã thông báo rằng bộ phim sẽ được gia hạn thêm mùa thứ hai.